Cтихозбиркатa “Песна на лозите – Блаже Конески” на германски јазик од Манфред Јенихен

Стихозбирката “Песна на лозите – Блаже Конески” (Lied der Weinstöcke – Blaže Koneski – Gedichte) од 1988 г. во издание на “Белата серија – меѓународна поезија – 1967-1988 година” на издавачката куќа “народ и светот” (Volk und Welt), Берлин (ГДР)

Издавано и со предговор од Манфред Јенихен, препеено на германски од Валтрауд и Манфред Јенихен

Историски настан е публикувањето на поезијата на Конески на германски јазик

Во 1988 година во Берлин излегува избор од поезијата на Блаже Конески во превод на германски јазик, направен од Манфред Јенихен. Во предговорот, Јенихен, со невидена восхит, истакнува:

„Поезијата во Македонија веќе со векови има сакрална улога“ и ни оддава признание дека: „Македонците, во споредба со другите европски народи, живеат поинтензивно со својата поезија и поетите.“ Оваа голема вистина за Македонците како поетски народ се потврдува уште од дамнина, кога народот исконски растел со песната, па сè до денешни дни. Македонскиот народ сѐ уште живее со поезијата, како да е тоа во исконот негов, во неговиот природен духовен раст, но и во генетскиот код на Македонците”.

“Поетските манифестаци како „Струшките вечери на поезијата“, „Рациновите средби“ и други, сведочат дека поезијата, особено во „златното“ време на современата македонска поезија, во втората половина на 20 век, беше масовно прифатена од најшироката публика која живееше и сѐ уште живее со овие манифестации. Конески ја носи во себе таа енергија, дури ја „впива“ и понесува понекогаш и колективната енергија на својот народ и традиција, та да ја преточува во сопствена строга и проста македонска песна.”

“Пословица”, ракописен примерок од Блаже Конески
“Пословица”
Кога човек ќе загуби право на смеа
И право да биде умен
Да дели правда
Да се прави важен
И право дете и жена да сака,
Тогаш —
Му останува правото
Да биде тажен
Да умира од мака
Да чемрее довек —
Тој човек.
“Sinnspruch”
Wenn der Mensch das Recht auf sein Lachen verliert
und das Recht, vernüftig zu leben
und die Wahrheit zu künden
und sich wichtig zu sein
und Frau und Kind zu lieben,
dann –
bleibt ihm das Recht
auf Traurigkeit,
zu sterben vor Leid,
denn so ein Mensch wird glücklos streben
sein ganzes Leben.
“Пословица” на Блаже Конески, превод на германски јазик од Манфред Јенихен

Јенихен се интересира и за поетско-филозофската симбиоза на Конески и заклучува:

„Во поемите ‘Одземање на силата’, ‘Стерна’ и ‘Марковиот манастир’ му успева синтезата на поезијата и филозофијата, која е карактеристика на целото негово творештво.“

Манфред Јенихен во поезијата на Блаже Конески го потенцира финото чувство на националното достоинство.

Песните во овa cтихозбирка се преземени од следните изданија:

Поезија, издание на Култура, Македонска книга, Мисла, Наша книга, Скопје 1981 г.

Чешмите, издание на Македонска книга, Скопје 1984 г

Послание, издание на Култура, Скопје 1987 г

Cодржината на стихозбирката: избор од поезијата на Блаже Конески во превод на германски јазик, направен од Манфред Јенихен

За Манфред Јeнихен – германски славист и преведувач

Проф. д-р Манфред Јенихен (1933-2019)

По студиите по славистика, романистика и филозофија, кои ги завршил со диплома за боемски/словачки студии, руски и српскохрватски студии, Манфред Јенихен работел од 1956 до 1970 година како истражувачки асистент односно виш асистент во Славјанскиот институт на источноберлинскиот Хумболтов универзитет, од 1970 година таму доцент и од 1973 година професор по словенскa културa и литературa со фокус на западните и јужнословенските култури и литератури (до 1998 година), 1990-1994 година директор на Институтот за славистика. Од средината на 1970-тите тој иницираше бројни конференции за боемски студии/словачки студии и југословенски студии. Уште од самиот почеток, фокусот на неговото истражување беше на прашањата за словенско-германските културни интеракции, процесите на превод и литературна рецепција.

Како преведувач и уредник, Јенихен се посветил пред се на чешките, словачките и јужнословенските автори. Со низа антологии и местоположбата на снимените текстови во соодветниот културно-историски контекст, тој постави стандарди во комуникацијата на западната и јужнословенската литература во германското говорно подрачје. Неговата антологија “Jугословенски раскажувачи од Лазаревиќ до Андриќ” (1966, 1976) е првата репрезентативна антологија на југословенската литература објавена во Германска Демократска Република и исто така сведочи за отворањето кон Југославија од доцните 1950-ти и подемот во компаративното истражување во ГДР.

Манфред Јeнихен има добиено бројни научни и културни награди, вклучително и многу од земјите во Источна и Југоисточна Европа. Тој беше член на “Collegium Europaeum Jenense” (CEJ) и во 2005 г. станал член на Друштвото на науките “Лајбниц” во Берлин (Leibniz-Sozietät der Wissenschaften zu Berlin).

Cтихозбиркатa “Песна на лозите – Блаже Конески” на германски јазик од Манфред Јенихен, 1988 г.