Портрет: Првиот германски амбасадор за Македонија д-р Ханс-Лотар Штепан (1933-2011)

Ханс-Лотар Штепан е роден во Источна Прусија во 1933 година. Студирал индустриски инженеринг на Факултетот за културни и политички науки на Техничкиот универзитет во Дармштад, каде бил вработен како асистент за истражување на Институтот за економска политика од 1963 година и таму го завршил докторатот. Во 1965 година, Штепан се приклучи на надворешната служба. Неговите меѓународни места беа Франција, Гвинеја, Финска и Југославија. Штепан беше амбасадор во Катар, Чад и како прв германски во Република Македонија.

По неговото време како амбасадор во Република Македонија, Штепан интензивно работеше на признавањето на Македонија. Во својата книга „Македонскиот јазол“ тој состави и коментираше бројни документи од архивите на Сојузното Министерство за надворешни работи.

Во 2007 година Штепан беше одликуван со медал „Блаже Конески“ од Македонската академија на науките и уметностите (МАНУ). Во 2008 година ја доби наградата „Духовен борец Македонија“, како признание за неговите услуги како борец за вистината за Македонија и македонскиот народ.

Д-р Ханс-Лотар Штепан починал на 5 февруари 2011 година на 76-годишна возраст по краток период на болест.

Неговите бројни интервјуа, неколку коментари и забелешки ќе остануваат вечно во нашето сеќавање:

„Македонците имаат најголемо право да го користат своето име Македонија“

„Грција мора да има одговорност за законот и вистината“

„Многу држави, вклучително и САД, го признаваат вашето уставно име. Ова покажува дека американски политичари и научници ги провериле своите архиви за македонската историја и дошле до единствениот заклучок до кој може да се дојде. Светот, по подобро познавање на вистината за Македонија, практично има обврска интензивно и ефикасно да ја поддржува демократска Македонија “.

Неколку забелешки од предговорот на неговата книга „Македонскиот јазол“

Врз основа на необјавени досиеја на германскиот рајх, се докажува сопствениот непрекинат идентитет на Македонците. Извештаите за германските мисии докажуваат дека тврдењата на соседните држави за македонското име, јазикот и територијата потекнуваат од времето и духот на империјализмот. Во исто време, досиејата откриваат колку тесно настаните околу Балканскиот сојуз биле поврзани со интригите на Антантата што довеле до Првата светска војна.

Во ова дело се демонстрира независноста на македонскиот народ врз основа на необјавени досиеја на Политичкиот архив на Федералното министерство за надворешни работи на тема „Балкански сојуз“ – не бугарски-македонски, не грчко-македонски, ниту српскo- или aлбанскo-македонски, но на независниот македонски народ. Фокусот е ставен на историјата на Македонија под турска власт во времето помеѓу Берлинскиот конгрес и Првата светска војна, како што се гледа во извештаите за странските мисии на германскиот рајх од главните градови на големите сили и балканските држави.

По воведувањето, во поглавјата 2-4, се забележува историскиот развој што доведе до формирање на Балканскиот сојуз од околу 1878 година – одделно според геополитичките области – сè додека конците се спојуваат во Поглавје 5, што ги опфаќа сите земји, и се следат заедно: до Основање на Балканскиот сојуз, сè до Балканските војни од 1912/13 и делумно до 1914 година. Се истражува прашањето какво знаење произлегува од документите за политиките на соседните држави и европските сили кон Македонците и нивниот идентитет. Овие прашања повторно се наметнаа откако четворицата соседи, по историската пресвртница во 1989/90 година, го оспорија правото на егзистенција за македонскиот народ и нивната држава, Република Македонија, која е независна од 1991 година.

Како дел од истрагата за мотивите и позадината на политиката на балканските кралства и големите сили кон Македонија, постепено се појави – како нуспроизвод, така да се каже – изненадувачки високата важност на Балканската лига како инструмент на силите на Антантата во инсценацијата на Првата светска војна: жртвуваа за да ги натераат да се приклучат на Антантата – и со тоа да влезат во светската војна.

Покрај тоа, во одлучувачката фаза на германско-грчките односи, стана очигледна неочекувано тесната врска помеѓу македонското прашање и историјата на Германскoтo Царство.

Предлогот за насловот „Македонскиот јазол“ доаѓа од една статија во вечерното издание на австрискиот „Neue Freie Presse“ од 10 ноември 1902 година, во која новинарот известувач со иницијали Р.Л. ја опишува содржината на разговорот со претседателот на Комитетот за ослободување на Македонија, Стојан Михаиловски. Вториот беше на патување низ Европа за да го „едуцира континентот за состојбата во Македонија“. Михаиловски цитираше руски генерал кој ја употреби фразата „Гордијански јазол“ од азиската кампања на Александар Велики за Македонија, велејќи: „Тупаницата што ќе го одврзе македонскиот јазол нема да се најде дома, туку во Европа. ” Соодветното отсекување на весникот беше приложено кон извештајот на Царската амбасада во Виена, број 213 од 11 ноември 1902 година, во досие што може да се најде во Политичките архиви на Министерството за надворешни работи под регистарскиот број Р 13623.2. Ова на речиси мистичен начин cпоред мислењето на авторот, поимот, кој е длабоко вкоренет во историјата, живописно и соодветно ја отсликува комплексноста на проблемите околу (денешната Република) Македонија – и во исто време се појавува изненадувачки актуелен. Со скоро исто оправдување, можеше да се избере друг, подеднакво привлечен и подеднакво значаен наслов, имено: „Битка за Македонија“, затоа што тоа беше таков наслов со кој се наоѓа насловот на познатата книга на Феликс Дан („Битка за Рим”) ќе беше изменет.

Dieses Bild hat ein leeres Alt-Attribut. Der Dateiname ist Makedonskiot-jazol2.jpg
Македонскиот јазол” (“Der mazedonische Knoten”),
издавачка куќа: Аз-буки